Nederlandse Vereniging Voor Hypnose

• 19 okt. 2025 21:55:00

Hypnose: niet één ding... en in elk geval verbinding

Hypnosis Research Summit (Education and Training Summit)

Hypnose verder ontrafeld - het is in elk geval de verbinding die telt.

Ik ben nog maar net terug uit Budapest, waar de International Society of Hypnosis een driedaagse conferentie heeft georganiseerd. Prof. Katalyn Varga en haar team van de ELTE universiteit van Budapest, een al jarenlange voorloper in Europa als het gaat om onderzoek naar achtergronden en toepassingen van hypnose, hadden alles tot in de puntjes geregeld. Van alle werelddelen waren top onderzoekers naar Budapest gekomen om hun bevindingen te delen in een zestal symposia waarin verschillende aspecten aan de orde kwamen, naast kortere voordrachten en 'fast talks'.

Erg veel kwam langs: neurofysiologische onderzoeken, de fenomenologie, toepassingen bij prikkelbare darm en bij kanker. Verschillende sprekers gaven aan dat uit alle data blijkt dat het activeren en benutten van het hypnotisch bewustzijn vele kansen biedt in verbeteren van medische en psychologische hulp. Bij de meeste artsen en psychologen ontbreekt het aan kennis over dit in zichzelf normale verschijnsel, en daarmee wordt dit hulpmiddel sterk onderbenut. De bijdrage van gastroenteroloog Peter Whorwell, die het nut van hypnotherapie bij het prikkelbare darm syndroom al 20 jaar geleden onder de aandacht bracht, verbaasde zich dat ondanks veel data die de kracht van deze toepassing onderschrijft, het nog steeds onderbenut wordt.

In de komende tijd zal ik trachten de verschillende onderwerpen achtereenvolgens te bespreken (eventueel in aparte Webinars te bespreken). 

Voor nu wil ik delen wat professor Eva Banyai, een absolute topper in dit veld, besprak in het laatste symposium, wat ging over therapeut-client interacties. 

Met resultaten uit haar jarenlange onderzoek toonde zij duidelijk aan dat hypnose geen eenrichtingsverkeer is (waarin zij niet een uniek standpunt inneemt, zie ook Jeff Zeig's bijdrage in 5-minutes talks on hypnosis, waarin hij stelt dat 'hypnosis is a methaphor, a way of communication). Het is geen truc die een hypnotiseur op iemand toepast—het is iets dat zich tussen mensen ontvouwt. Een soort dans. In haar onderzoek blijkt dat cliënten en hypnotiseurs vaak parallelle emotionele ervaringen hebben, soms zelfs met identieke gedachten of beelden, zonder dat die ooit zijn uitgesproken. Dat is meer dan toeval—het is synchroniciteit.

Ook biologisch gezien gebeuren er opmerkelijke dingen tijdens hypnose:

• Oxytocine (het “knuffelhormoon”) steeg significant bij therapeuten—vooral als cliënten een gebrek aan emotionele warmte in hun jeugd aangaven.

• Cliënten zelf toonden geen consistente stijging. Dat impliceert een onbewuste, empathische “overname” van de therapeut.

• Deze veranderingen gebeurden zonder dat het onderwerp expliciet werd besproken. Puur op basis van de relatie.

Kortom: Hypnose creëert een ruimte waarin emotionele wonden gevoeld, aangevoeld en soms zelfs geheeld kunnen worden—zonder woorden.

Stay tuned, wordt vervolgd.

Joost Mertens, psychiater - psychotherapeut
voorzitter Nederlandse Vereniging voor Hypnose